سنڌ: حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام (ڪتاب، حصو پهريون) - ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

سنڌ

حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام

(سياسي مضمونَ)

(حصو پهريون)

ڊاڪٽر محبت ٻرڙو

ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي (رجسٽرڊ)

قنبر ـــ 2006ع

ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي(ر) قنبر جو ڪتاب نمبر (24)

حق ۽ واسطا © ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي(ر) قنبر 2006ع

(نوٽ: هيءُ ڪتاب ڊاڪٽر محبت ٻرڙي جِي نائين ورسيءَ

جي موقعي تي، سندس ياد ۾، ڇپائي پڌرو ڪيو ويو.)

ڪتاب جو نالو: سنڌ: حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام

ليکڪ: ڊاڪٽر محبت ٻرڙو

مرتب: رياضت ٻرڙو

پهريون ڇاپو: اپريل 2006ع

ڪمپوزنگ: باک ڪمپوزرس، قنبر

ڇپائيندڙ: ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي (ر)، قنبر

قيمت: 90 رپيا

Title: Sindh: Hukmran, MQM ain Sindhi Awam

(Articles)

Written by: Dr. Muhabbat Buriro

Compiled by: Riazat Buriro

1^st Edition: April 2006 A.D

Published by: Dr. Muhabbat Academy^®, Kamber

E-mail: dmacademy@yahoo.com

riazatburiro@yahoo.com

هيءُ ڪتاب ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي قنبر جي جنرل سيڪريٽري رياضت ٻرڙي،

بتول پريس حيدرآباد مان ڇپائي ڊاڪٽر محبت اڪيڊمي قنبر پاران پڌرو ڪيو.

ترتيب 

·         ٻه اکر ـــــــــــــــــــ رياضت ٻرڙو

·         پيش لفظ ـــــــــ جامي چانڊيو

مضمون:

1.       ڇا سنڌي ماڻهوءَ جي سوچ به غلام آهي؟

2.       سنڌين جو نئون سياسي اڳواڻ؟

3.       ڇا سنڌين کي هٿيار کڻڻا ئي پوندا؟

4.       پاڪستان کي ڏوهارين جو کيت نه ٺاهيو

5.       ڌاڙيل، دهشتگرد ۽ سنڌي عوام

6.       سنڌ جي بندرگاهه خلاف سازشن جو تاڃي پيٽو

7.       سنڌ ۾ سياسي گھوٽالو ۽ وطن دوست ڌر جي ضرورت

8.       ايندڙ چونڊون: سنڌ دشمن سازشن جا پيرا کڻڻ جي ضرورت

9.       سنڌ اسيمبلي ۽ سنڌ جا مفاد

10.    سنڌ ۾ موجود ڌارين جون لوڌون ۽ ٻوڙي سرڪار جي خاموشي

11.    ڪراچيءَ تان قبضو هٽائڻ لاءِ

12.    ڪُڦاٿل پاڪستاني!

13.    قاتل بهاري سنڌ مٿان ڪاهيندا پيا اچن

14.    سنڌ جون گھڻ گھريون ڌريون دهشتگردن کي ڪيئن مُنهن ڏين؟

15.    سنڌ کي ورهائڻ جي سازش ڏانهن سنجيده رويي جي گهرج

16.    سنڌ دوستيءَ جي نالي ۾ دڙڪي واري سياست

17.    ’مهاجر‘، ’اُردڪ‘ ۽ دهشتگرد ۾ فرق ڪرڻ کپي!

18.    سنڌ جي نئين چونڊيل حڪومت ۽ ايم ڪيو ايم جو ڪردار

19.    سنڌ جي سالميت ۽ ايم ڪيو ايم

20.    ڇا ايم ڪيو ايم سنڌ دشمن ۽ دهشتگرد فطرت مَٽائي سگهندي؟

21.    دهشتگردن پاران نئين حڪومت لاءِ پهريون تحفو

ٻه اکر

سنڌي ادب جي محنتي ۽ جاکوڙي اديب، سنڌي ٻوليءَ جي لفظن ۽ ضميري پڇاڙين جي حوالي سان پنهنجيءَ تخليقي سوچ کي منطقي نتيجن ڏانهن وٺي ويندڙ سڄاڻ محقق، سائنسي ادب جي چاهڪ ۽ ان جي واڌاري لاءِ پاڻ پتوڙيندڙ، سنڌيءَ ۾ سياسي-تنقيدي ادب جي منفرد تنقيد نگار، مترجم، سياسي اڳواڻ ۽ ڪارڪن، سماجي رهنما ۽ استاد، (منهنجي ڀاءُ) ڊاڪٽر محبت ٻرڙي جي هڪ نئين مرتب ڪيل ڪتابي مواد سان سهڻيءَ سنڌ جي سٻاجھي عوام جي خدمتن ۾ هڪ ڀيرو ٻيهر حاضر آهيون.

سنڌ: حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام (ڪتاب، حصو ٻيو) - ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

سنڌ

حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام

(سياسي مضمونَ)

(حصو ٻيو)

ڊاڪٽر محبت ٻرڙو

سنڌ اسيمبلي ۽ سنڌ جا مفاد

صوبائي حلف نامي ۾ وڌاءَ جي اڻٽر گھرج:

هيءُ موضوع کڻڻ جي گھرج ڇو محسوس ڪئي وئي، انهيءَ تي ڳالهه ٻول کان اڳ ضروري ٿو محسوس ٿئي، ته هيٺ ڏنل ڪجھ بيانن کي ڌيان سان پڙهي ذهن ۾ رکيو وڃي:

1-         ”هاڻي وقت اچي ويو آهي ته ڪراچي کان (هڪ طرف) سکر ۽ (ٻئي طرف) لس ٻيلي تائين جي علائقي تي ٻڌل ۽ مهاجرن لاءِ الڳ صوبي جو مطالبو ڪيو وڃي ۽ ان جي لاءِ مهاجرن کي ڪيڏي به وڏي قرباني ڏيڻي پوي، ان کان گريز نه ڪيو وڃي. جدا صوبي لاءِ تنظيم قائم ڪرڻ جو فيصلو.“ (قومي اخبار، 10مئي 1994ع)

2-         ”مهاجرن لاءِ ڌار صوبي جي قيام بابت سوال جو جواب ڏيندي هن (الطاف حسين) چيو ته ان ڳالهه جو ڪو به ثبوت موجود ناهي، ته اسان اهڙي ڪا ڳالهه ڪئي هجي، تڏهن به بين الاقوامي اصولن موجب جاگرافيائي حدن جو تعين ٿيڻ گھرجي- مهاجر جاگرافيائي حدن جو تعين ئي چاهن ٿا.“       (قومي اخبار، 11 سيپٽمبر 1994ع)

3-         ”نئين صوبي جو قيام ملڪ جي مفاد ۾ هوندو.“ الطاف حسين (امن، 2- آڪٽوبر 1994ع)

4-         ”الڳ صوبي جو مطالبو غير آئيني ناهي.“ الطاف حسين (امن، 12 آڪٽوبر 1994)

5-         ”جدا صوبي جو مطالبو اسان جي مجبوري هوندو.“ الطاف حسين (امن، 15 آڪٽوبر 1994ع)

6-         ”18 نڪتا مڃيو ته ڌار صوبي جو مطالبو نه ٿيندو.“ الطاف حسين

(قومي اخبار- 30 آڪٽوبر 1994ع)

7-         ”نئين صوبي ۾ سڀني جا حق محفوظ هوندا“. الطاف حسين (امن، 30 آڪٽوبر 1994ع)

8-         ”نئون صوبو ضروري ٿي پيو آهي“ الطاف حسين (امن، 6 نومبر 1994ع)

9-         ”موجوده سرحد برقرار نه رهي سگھندي، هاڻي رڳو سنڌ جي ورهاست تي ڳالهه ٿيندي.“ ايم ڪيو ايم جي قائد الطاف حسين ڌار صوبي جي تشڪيل جي مطالبي تان هٿ کڻڻ کان انڪار ڪري ڇڏيو آهي ۽ چيو آهي ته مون مفاهمت کان به انڪار نه ڪيو آهي پر هاڻي مفاهمت ٻن الڳ صوبن جي تشڪيل جي موضوع تي ئي ٿي سگھي ٿي. (عوام، 19 نومبر 1994ع)

اهي بيان پڙهڻ ۽ سمجھڻ کان پوءِ صوبائي حلف نامي ۾ ڇو ۽ ڪهڙي ترميم ۽ وڌاءُ ٿيڻ گھرجي، اچو ته سوچيون.

سنڌ: حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام (ڪتاب, حصو ٽيون) - ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

سنڌ

حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام

(سياسي مضمونَ)

(حصو ٽيون)

ڊاڪٽر محبت ٻرڙو

سنڌ کي ورهائڻ جي سازش ڏانهن

سنجيده رويي جي گھرج

سنڌ دشمن دهشتگرد جڏهن چون ٿا، ته سنڌ کي ورهايو ۽ کين ان جي ايراضيءَ ۾ بلوچستان جي سامونڊي علائقي سميت هڪ ڌار صوبو يا وطن ٺاهي ڏيو، تڏهن سوچڻو ئي پوي ٿو، ته هُو اها ايڏي وڏي ڳالهه ڇو ٿا چئي سگھن؟ وٽن ڪهڙي قوت آهي؟ هُو ڪهڙي ڪِلي تي ڪُڏن ٿا؟

وري جڏهن پاڻ کي ’سنڌ دوست‘ سڏائيندڙ ڌرين جا اڳواڻ چون ٿا، ته سنڌ دشمن دهشتگردن جي سازش کي ڪامياب ٿيڻ نه ڏبو، سنڌ کي ورهائڻ يا سنڌ جي ڪنهن به ٽڪري تي ڪنهن به بدمعاش جي راڄڌاني قائم ڪرڻ جي موڪل نه ڏني ويندي، دهشتگردن کي فنا ڪري ڇڏبو، وغيره، تڏهن ڇا اهي ڪنهن حقيقي بنياد تي ايئن چون ٿا يا هروڀرو خيالي ڌُڪا ٿا هڻن؟ وٽن ڪهڙي سگھ آهي؟

مٿي ڏنل ٻئي ڳالهيون هڪ ٻئي سان تضاد ۾ آهن، هڪ ٻئي جي خلاف آهن ۽ انهن جي ڪٿ تور تڏهن ڪري سگھجي ٿي، جڏهن هر هڪ پاسي کي ڌار ڌار ڏٺو وڃي ۽ ٻنهي جي وچ ۾ ڀيٽ ڪري ڏسجي.

سدا ملوڪ ڏاهو ماڻهو - جامي چانڊيو (Jami Chandio)

سدا ملوڪ ڏاهو ماڻهو

(ڊاڪٽر محبت ٻرڙي جي ڪتاب ”سنڌ: حڪمران، ايم ڪيو ايم ۽ سنڌي عوام“ جو پيش لفظ)

جامي چانڊيو

ڪمزور، پس مانده ۽ سياسي طور غلام معاشرن جو هڪ امليو اهو به هوندو آهي ته اهي پنهنجن املهه ماڻڪ موتين جي وٿ ۽ ورثي کي هڪ دَور تائين گهربل سطح تي نه رڳو سمجھي نه سگهندا آهن پر نتيجي ۾ سندن گھربل قدر به نه ٿي سگهندو آهي. اهو الميو رڳو اسان جو نه آهي پر دنيا جي سمورين قومن سان اهڙين حالتن ۾ ايئن ئي ٿيندو آهي. ڊاڪٽر محبت ٻرڙو به سنڌ جو هڪ اهڙو ئي سدا ملوڪ سياسي، ادبي ۽ فڪري استاد ۽ ڏاهو ماڻهو هو، جنهن کي بنهه ٿورڙا ماڻهو سندس اصل حيثيت ۽ اهميت جي حوالي سان سڃاڻن ٿا. هن جي سڄي ڄمار پڙهندي، لکندي، عوام ۽ سياسي ڪارڪنن توڙي اديبن ۽ شاعرن کي ليڪچر ڏيندي، سنڌ ۽ سڄي سنسار لاءِ سوچيندي، لوچيندي ۽ علمي ۽ فڪري پورهيو ڪندي گذري.

جوڳيئڙا جَهان ۾، نوري ۽ نارِي،

ٻري جن ٻاري، آءٌ نه جيئندي ان ري. (لطيف)

جيڪو سچ چوي (حصو پهريون) - ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

... جيڪو سچ چوي![1]

(حصو پهريون)

ڊاڪٽر محبت ٻرڙو

سنڌي ادبي پبلشنگ ايجنسي

حيدرآباد، سنڌ

1988ع

  

ڇاپو: پهريون

سال: فيبروري 1988ع

تعداد: هڪ هزار

قيمت: پنجويهه رپيا

 انٽرنيٽ ڇاپو: 2016ع

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هي ڪتاب سنڌي ادبي پبلشنگ ايجنسي پاران، سردار پرنٽنگ پريس حيدرآباد مان ڇپرائي پڌرو ڪيو ويو.

ڪوئي آهي، ڪوئي آهي! جيڪو سچ چوي؟

ڏينهن ڏٺي جو هن ڏائڻ تان،

جيڪو گھونگھٽ لاهي،

ڪوئي آهي!

سانگ سياست جا سمجھي،

جو ٺاهه ٺڳيءَ جا ڊاهي،

ڪوئي آهي!

اونداهيءَ سان جيڪو اُلجھي،

چانڊوڪيءَ کي چاهي،

ڪوئي آهي!

سنڌڙي، مون کي سڏ ته ڏي،

تون چُپ ڇو آهين، ڇاهي!

ڪوئي آهي!

ڪوئي آهي، ڪوئي آهي! جيڪو سچ چوي؟

(شيخ اياز)

انتساب[2]

  

ارپيوسين،

سنڌ جي سورهيه شهيد،

شهيد عوام محمد فاضل راهوءَ کي،

جنهن کي ڪوڙ ۽ ٻهروپ، مڪر ۽ منافقيءَ،

غداريءَ ۽ وطن فروشيءَ لاءِ،

سخت نفرت هئي؛

جنهن پنهنجي زندگي انهن سان وڙهڻ لاءِ وقف ڪري ڇڏي.

جنهن کان ڪوڙ ۽ ٻهروپ، مڪر ۽ منافقي،

غداري ۽ وطن فروشي ايترو ته ڊنل ۽ هراسيل هيون،

جو سازش ڪري کيس شهيد ڪرائڻ کان پوءِ به،

سندن کانئس ڊپ نه لٿو،

۽ رڳو سندس رسمي تعزيت ڪرڻ کي به،

حرام ۽ ڪبيرو گناهه بنائي ڇڏيائون.

لطيف ۽ سڄڻ

فهرست

  

مهڙ                    مصنف

باب پهريون:          وڏيرن جا ڪارناما

باب ٻيو:              ڪوڙو ڪير؟

باب ٽيون:             ڇا جِي ايم سيد صاحب موقعي پرست ناهي؟

باب چوٿون:          سنڌ دشمنن جو ڇاڙتو ڪير؟

باب پنجون:           جِي ايم سيد صاحب ۽ سندس ٽولو پنهنجي پاس ڪيل ٺهراءَ جي

عزت رکي

باب ڇهون:            دشمن پنجاب جو عوام، شاهوڪار نه!

عام مظلوم پنجابي، سامراجي ذهنيت رکندڙ پنجابي نه!

باب ستون:            سنڌي عوام ”پنجاب جو ايجنٽ“!؟

باب اٺون:             جِي ايم سيد ۽ ”سنڌو ديش“ جا اڳواڻ ڪير؟

باب نائون:            رجعت پرستو! عوام دشمنو!

ڪاڏي وئي خالص سنڌ جي سياست

باب ڏهون:            آريسر جي اڏام

باب يارهون:          ڊسڪو ڪامريڊ ارباب کهاوڙ

باب ٻارهون:          دنيا جي هڪڙي نرالي قوم

باب تيرهون:          سنڌي ٻوليءَ جو دشمن نمبر پهريون ڪير؟

باب چوڏهون:         ”سنڌي قوم جو اردو ڳالهائيندڙ حصو“ سنڌ تي ميري نظر رکي ٿو.

مهڙ

محترم جِي ايم سيد سامراج جي ڇاڙتي، فوج جي يار ۽ رجعت پرست ”پاڪستان قومي اتحاد“ جي غير مشروط حمايت ڪئي. سنڌي قوم خاموشيءَ سان ڏسندي رهجي وئي. هن ڀُٽي کي مارائي ”اشراف“ ۽ ”ايماندار“ فوج کي اقتدار ڊگهو ڪرڻ جا ڏس ڏنا. سنڌي ماڻهو ڏندين آڱريون ڏيئي تڪيندا رهيا. هن سنڌي-دشمن مافيا کي ڳراٽڙيون پاتيون ۽ سنڌي ماڻهن جي اتحاد جي سرٽوڙ مخالفت جاري رکي. سنڌين ڪجهه به نه ڪڇيو. هن سنڌي عوام کي، سنڌي مزدور کي ۽ هاري عوام کي، سنڌ جي ماروئڙن ۽ جهانگيئڙن کي، پٽڪن ۽ اجرڪن کي پنجاب جو ايجنٽ سڏڻ شروع ڪيو تڏهن ماٺ رهڻ مشرڪيءَ جهڙو ڏوهه بنجي ويو آهي.

جيڪو سچ چوي (حصو ٻيو) ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

(حصو ٻيو)

باب ڇهون

دشمن؟ پنجاب جو عوام، شاهوڪار نه!

”عام مظلوم پنجابي“،

سامراجي ذهنيت رکندڙ پنجابي نه!

جِي ايم سيد صاحب گذريل ٻن سالن ۾ ايترا ته متضاد بيان جاري پئي ڪيا آهن جو سندس ڪارڪن ۽ پوئلڳ به منجهي ۽ ڦاسي پيا آهن ته ڪهڙن فرمانن جي حمايت ڪجي ۽ ڪهڙن جي نه ڪجي. هڪ بيان جي حمايت ٿا ڪن ته ٻي ۾ اڙجي وڃن ٿا ۽ ٻي کي ٺيڪ مڃن ٿا ته ٽين ۾ ٻه ٽنگا ڦاٿا پيا آهن.

جِي ايم سيد صاحب چوي ٿو:

”پنجاب جي عوام کي زمين نوڪريون ۽ ڪارخانا کپن جيڪي سنڌ مان ملندا. ان ڪري پنجاب جو عوام اسان جو دشمن آهي. پنجاب جي عوام کان اسان کي پنجاب جو شاهوڪار خاص ويجهو آهي ـــــــ پ پ وارن جي پويان پنجاب جو عوام آهي جڏهن ته ضياءَ، ملٽري يا مسلم ليگ (جوڻيجو) وارا، جن جي هينئر حڪومت آهي، انهن سان پنجاب جو خاص طبقو (يعني جاگيردار، سرمائيدار طبقو. -ليکڪ) شامل آهي، ان ڪري ضياءَ ۽ مسلم ليگ وارا اسان لاءِ گهٽ نقصانڪار آهن بنسبت پنجاب جي عوام جي.”

(جِي ايم سيد جو انٽرويو، ”برسات“، 15-21 جون 1987ع، ص-9)

جِي ايم سيد جي ”امن“ ]اخبار[ واري بيان ۽ هن بيان ۾ وڌ ۾ وڌ ستن ڏينهن جو فرق هوندو. هن بيان ۾ پنجاب جي عوام کي دشمن ۽ وڌيڪ نقصانڪار سڏيو اٿائين، جڏهن ته هن بيان کان لڳ ڀڳ ست ڏينهن پوءِ واري بيان ۾ ”عام مظلوم پنجابي عوام“ جو فرق ڪرڻ ۽ ”عام پنجابي خلاف نه هجڻ“ جي ڳالهه ڪئي اٿائين. اهو فرق رڳو ان ڪري آيو آهي جو ڊاڪٽر مسعود طارق جي اڳواڻيءَ هيٺ جِي ايم سيد سان ويهن ماڻهن جو ٽولو مليو ۽ سندس حاضري ڀريائين. دشمن ۽ دوست جي وچ ۾ اهڙين ابتين سبتين ۽ وچڙندڙ ۽ ڦرندڙ ڳالهين سبب جيڪڏهن ماڻهو جِي ايم سيد صاحب کي پرمتڙيو ۽ لئه جو بکيو سمجهن ٿا، ته ڪيئن غلط چئجن؟ پنجابي مليا ته هڪدم پنهنجي ”دشمن“ کي ڦيرائي مظلوم ڪيائين ۽ پناهگيرن سندس ٿوري ذاتي چاپلوسي ڪئي ته ”جيڪو ٿيو سو ٿيو“ چئي، سندن هر ظلم ۽ ڦر جو حق حساب ميساري ڇڏيائين!

جيڪو سچ چوي (حصو ٽيون) - ڊاڪٽر محبت ٻرڙو (Dr. Muhabbat Buriro)

(حصو ٽيون)

باب يارهون

ڊسڪو ڪامريڊ ارباب کهاوڙ

ارباب کهاوڙ ۽ سندس ٽولي مس مس، پهريون ڀيرو اها همت ڪئي آهي ته پنهنجي نالي سان ڪو ڪتاب ڇپرائي پڌرو ڪن. ”عوامي جمهوري انقلاب“ (ليکڪ ڊاڪٽر ارباب کهاوڙ) ۽ ”سنڌي اتحاد، ٿر ڪانفرنس، مٺيءَ وارو واقعو ۽ وطن دوست انقلابي پارٽيءَ جو نڪتهء نظر“ (اسان سهولت خاطر ”واپ نڪتهء نظر“ لکنداسون) نالي ٻه چوپڙيون ميدان تي آيون آهن. اڳي ا-س ناصر جي نالي سان ارباب کهاوڙ  ٻه ٽي مضمون لکيا آهن ۽ ’سرواڻ‘ رسالو واپ جو ترجمان ٿي نڪرندو رهيو آهي.

”واپ نڪتهء نظر“ جي ابتدا کان انتها هميشه جيان، عادت موجب پليجي صاحب کي گارين ڏيڻ ۽ ان تي الزام تراشي سان ڪئي وئي آهي.

اسان جو خيال هي آهي ته الزام تراشي اهي ماڻهو ڪندا آهن جن وٽ عملي فضيلت جي اڻهوند، ذهنيت گندي، عمل جي کوٽ ۽ پنهنجو سياسي هَٽ چمڪائڻ لاءِ ٻين کي گاريون ڏيڻ کان سواءِ ڪجهه به نه هوندو آهي. خسيس ’قومي عوامي جمهوري انقلاب‘ جو نڪتهء نظر ڏاڍو خسيس ۽ بي عملي وارو آهي ته پوءِ ”واپ جي ’مهاڄائو‘ صدين تي نگاهه رکندڙ ۽ انقلابي“ اڳواڻ جو نڪتهء نظر يعني ”عوامي جمهوري انقلاب“ ته ويتر نيچ، خسيس ۽ ڄٽاڻو ٿي پوي ٿو. ارباب کهاوڙ پنهنجي ”عوامي جمهوري انقلاب“ واري سڄي پٽاڻ باقي ڇو ڪئي آهي؟ ان ڪتاب ۾ ارباب کهاوڙَ ص-47 تي، ٿلهن اکرن ۾ لکرايو آهي:

             اسان جو انقلاب

           عوامي جمهوري انقلاب

اسين چئون ٿا ’قومي عوامي جمهوري انقلاب‘ ۽ واپ وارا لکن ٿا ’عوامي جمهوري انقلاب‘، فرق ڪهڙو آهي؟